Γνωμοδότηση για το ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές των αντιπροσώπων στην ΠΟΕ-ΟΤΑ

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ

Από την δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση με την επωνυμία «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)», μου έθεσαν το εξής ερώτημα:

Ποιές διατάξεις ρυθμίζουν τη χορήγηση δικαιώματος συμμετοχής στην ψηφοφορία για την ανάδειξη  αντιπροσώπων των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων-μελών, στην υπερκείμενη συνδικαλιστική οργάνωση «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)»;

    Η γνώμη μου είναι η εξής:

    Η εσωτερική αυτονομία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, δηλαδή το δικαίωμα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να αυτοδιοικούνται, να εκπονούν τα καταστατικά τους και να καθορίζουν ελεύθερα τους κανόνες για την εσωτερική οργάνωση, λειτουργία και δράση τους προστατεύεται τόσο στα πλαίσια του Συντάγματος ως εκδήλωση του  δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι και της συνδικαλιστικής ελευθερίας (αρθρ. 12 § 1, 23 § 1 του Συντάγματος), αλλά και στα πλαίσια των διεθνών συμβάσεων εργασίας 87/1948 (άρθ. 3) και 98/1949 (άρθ. 2) που έχουν αυξημένη τυπική ισχύ (άρθ. 28 § 1 του Συντάγματος).

   Κατά παγία θεωρία και νομολογία «Το καταστατικό του σωματείου δεσμεύει όλα τα μέλη του σωματείου, καθώς επίσης και τα όργανα της διοίκησης του, συμπεριλαμβανομένης και της γενικής συνελεύσεως αυτού, των οποίων οι αποφάσεις και η εν γένει δραστηριότητα πρέπει να είναι σύμφωνες προς το περιεχόμενο του. Οποιαδήποτε παρέκκλιση απ’ αυτό μπορεί νομίμως να γίνει μέσω τροποποιήσεως του (Α.Κ.  84), τυχόν δε παρέκκλιση από τον μέσω αυτού τεθέντα σκοπό του σωματείου αποτελεί λόγο διαλύσεως του, κατ’ άρθρο 105 παρ. 1 εδ. 3 του Α.Κ.» (Σ. Βλαστού Αστικά Σωματεία Συνδικαλιστικές και Εργοδοτικές Οργανώσεις, έκδοση τρίτη, παρ. 100.)

   Η «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)», αποτελεί δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση που διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 1264/1982 καθώς και από εκείνες του καταστατικού της, το οποίο εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ.: 430/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.

 1. Στο άρθρο 4 του καταστατικού της «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ  ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε-Ο.Τ.Α.)» προβλέπεται:   
«Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. συγκροτείται από τους αναγνωρισμένους συλλόγους του άρθρου 1 του παρόντος καταστατικού.

Οι παραπάνω σύλλογοι-μέλη της αποδέχονται πλήρως τις αρχές της και αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το καταστατικό.» 

   Εξάλλου, στην παράγραφο 2 του άρθρου 9, υπό τον τίτλο: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΥΛΛΟΓΩΝ-ΜΕΛΩΝ αναγράφεται:

«2. Να ενεργούν σύμφωνα με το καταστατικό της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. και να δραστηριοποιούνται στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των συμφερόντων των εργαζομένων στους Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Δ.Δ., που εποπτεύονται ή συντηρούνται με οποιοδήποτε τρόπο από τους Ο.Τ.Α., και των εργαζόμενων γενικότερα, εφαρμόζοντας τις αποφάσεις των συνεδρίων ή του Γενικού Συμβουλίου της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α»

   Τέλος, το άρθρο 47 αναφέρει: «…Η Επιτροπή νομιμοποίησης εποπτεύει και ελέγχει τις σχετικές διαδικασίες, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, με ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσία δικαστικού, τη λειτουργία Εφορευτικής Επιτροπής, τον έλεγχο για την εφαρμογή του Καταστατικού της Ομοσπονδίας (άρθρο 1), τον έλεγχο για την αποφυγή διπλοψηφιών, τον έλεγχο διαδικασιών ψήφου δια αλληλογραφίας και φροντίζει με ιδιαίτερη επιμέλεια για την ορθή σύνταξη των δικαιολογητικών που είναι αναγκαία για τη νομιμοποίηση των αντιπροσώπων (άρθρο 15).»

    Από τα παραπάνω, με σαφήνεια συνάγεται,  ότι  τα  σωματεία- μέλη της «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)», οφείλουν να τηρούν τις διατάξεις του καταστατικού της.

   Ειδικότερα, επί του θέματος της ανάδειξης αντιπροσώπων των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων-μελών στη δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση  ισχύουν τα ακόλουθα:  

  Όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του καταστατικού της, η «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ  ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)» συνιστά ένωση όλων των αναγνωρισμένων στην Ελλάδα πρωτοβαθμίων συνδικαλιστικών οργανώσεων (Σύλλογοι, Σωματεία, Σύνδεσμοι, Ενώσεις κ.λ.π.), μέλη των οποίων είναι το με σχέση εργασίας Δημοσίου Δικαίου προσωπικό των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι εργαζόμενοι στους παραπάνω οργανισμούς με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου, που κατέχουν οργανικές θέσεις σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 1264/82 καθώς και οι εργαζόμενοι στις Αμιγείς Δημοτικές και Κοινοτικές Επιχειρήσεις με σχέση εργασίας Αορίστου Χρόνου.

   Συνεπώς, στο καταστατικό της «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)», κατά τρόπο αναλυτικό και περιοριστικό, αναφέρονται  τόσο οι εργοδότες των δικαιουμένων να είναι μέλη των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων-μελών της «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ  ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)», όσο και τα  είδη της εργασιακής σχέσης, που τους συνδέουν με αυτούς.

   Ως εκ τούτου, από το συνδυασμό των  άρθρων 1, 4, 9 παρ. 2 και 47 του καταστατικού της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.,  χωρίς αμφισβήτηση, προκύπτει  ότι μόνο όσα μέλη σωματείων-μελών της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.,  προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε Ο.Τ.Α. με σχέση εργασίας Δημοσίου Δικαίου ή με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου, που κατέχουν οργανικές θέσεις κατ’ άρθρο 30 του Ν. 1264/1982 και όσοι εργάζονται σε αμιγείς Δημοτικές και Κοινοτικές Επιχειρήσεις,  με σχέση εργασίας Αορίστου Χρόνου, δικαιούνται να λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία εκλογής αντιπροσώπων για την «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)».

  Διαφορετική ρύθμιση, πέρα από την καταστρατήγηση του περιεχομένου του καταστατικού της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α., θα οδηγούσε και σε διάρρηξη της ομοιογένειας της Ομοσπονδίας και στην αλλοίωση του σκοπού της, με την συμμετοχή εργαζομένων, οι οποίοι δεν έχουν εδραιώσει μία πάγια εργασιακή σχέση με σταθερό  εργοδότη, όπως όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους  με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου, πολλώ δε μάλλον όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με Σύμβαση Έργου.

    Άλλωστε, για την τελευταία κατηγορία, τίθεται ζήτημα παράβασης της διάταξης αναγκαστικού δικαίου του  άρθρου 1 του Ν. 1264/1982 «για τον εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος και την κατοχύρωση των συνδικαλιστικών ελευθεριών των εργαζομένων» σύμφωνα με την οποία  «…….. Για την εφαρμογή του Νόμου αυτού εργαζόμενοι είναι όσοι απασχολούνται με σχέση εξαρτημένης εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου (μισθωτοί), στους οποίους περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α….» 

   Από την νομολογία, η ίδια θέση βρίσκεται ρητά εκπεφρασμένη  στην υπ’ αριθμ.: 2178/2008 απόφαση του  Μονομελούς  Πρωτοδικείου Λάρισας. Το Δικαστήριο, κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, έκρινε ότι  για την ανάδειξη αντιπροσώπων στην «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.)» μόνο οι εργαζόμενοι-μέλη πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης, με εργασιακή σχέση το είδος της οποίας ορίζεται περιοριστικά  στο άρθρο 1 του καταστατικού της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.,  έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν για την ανάδειξη αντιπροσώπων τους  για την δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση  και όχι οι εργαζόμενοι που συνδέονται  με τους Ο.Τ.Α. ή τις Δημοτικές Επιχειρήσεις με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή συμβάσεως  έργου.

   Θεωρώ ότι η χορήγηση δικαιώματος συμμετοχής στην ψηφοφορία για την ανάδειξη  αντιπροσώπων των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων στις δευτεροβάθμιες, διέπεται από τις διατάξεις του καταστατικού της υπερκείμενης οργάνωσης.

Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2011

Η Γνωμοδοτούσα Δικηγόρος

ΕΛΕΝΗ Κ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ 16 – ΑΘΗΝΑ