Υπάρχουν στον δρόμο τελάληδες που διαλαλούν ότι γίνεται φοροδιαφυγή. Το λένε με μία λέξη, πολύ απλά: «τσιγάρα;». Το εμπόριο καπνού έχει φύγει από τα περίπτερα. Ανέλαβαν μικροπωλητές, εκείνοι που διακινούν και τα αντίγραφα ακριβών τσαντών. Για τους περιπατητές των Αθηνών τούτο δεν είναι κάτι καινούργιο: εδώ και μία διετία οι πωλητές του ψευτο-μάλμπορο ακροβολίζονται έξω από τους σταθμούς του μετρό και σε κεντρικούς δρόμους.
Αδύνατον να υπολογιστεί πόσα άτομα κάνουν αυτή τη δουλειά. Σίγουρα με το μάτι δεν βγαίνουν συμπεράσματα. Μπορούμε, όμως, να έχουμε εικόνα από τα αποτελέσματα επιχείρησης που τέθηκε σε εφαρμογή προ ημερών στο κέντρο της Αθήνας. Οι έλεγχοι έγιναν στις λαϊκές αγορές στον Αγιο Παντελεήμονα και στον Κολωνό, στους σταθμούς Αμπελοκήπων, Πανόρμου, Εθνικής Αμυνας, Κατεχάκη, Αγίου Δημητρίου, Μοναστηρακίου και Θησείου, καθώς και έξω από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Οι αριθμοί έχουν τη σημασία τους: έγιναν 92 προσαγωγές και τρεις συλλήψεις. Οι δύο από τους συλληφθέντες βρέθηκαν με 2.950 πακέτα τσιγάρα. Ο τρίτος είχε 380 DVD. Εχει σημασία η λεπτομέρεια: από τη μεγάλη επιχείρηση, στην οποία απασχολήθηκαν δεκάδες αστυνομικοί και δημοτικοί υπάλληλοι, εντοπίστηκε εμπόρευμα με αξία πάνω κάτω ένα δεκαχίλιαρο. Δεν ψέγουμε τις αρχές για την πρωτοβουλία, αλλά έχουμε επίγνωση ότι πρόκειται για επιχείρηση ψιλικατζίδικου, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα οικονομικά μεγέθη. Οπότε, το κέρδος είναι πολιτικό: οι κάτοικοι της πόλης βλέπουν με τα μάτια τους την εφαρμογή των κανόνων και ευγνωμονούν τον δήμαρχο και την κυβέρνηση για την πυγμή τους.
Το αληθινό κυνήγι γίνεται αλλού. Δηλαδή, ενόσω τα μέσα ενημέρωσης ασχολούνται με τους πακιστανούς μικροπωλητές και οι κάτοικοι της πόλης βλέπουν με τα ίδια τους τα μάτια τα τρεχαλητά και τις χειροπέδες, υπάρχουν άλλοι οι οποίοι δρουν σε χαμηλούς τόνους. Στο λιμάνι του Πειραιά, το Τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών του ΣΔΟΕ εντόπισε και κατάσχεσε 1.860.000 πακέτα τσιγάρα. Για να έχουμε μια εικόνα του όγκου, πρόκειται για τρία κοντέινερ. Πόσα, άραγε, θα έχανε το ελληνικό κράτος αν τα λαθραία τσιγάρα έβγαιναν στην αγορά και διακινούνταν από τους προαναφερθέντες μικροπωλητές; Υπολογίστηκαν οι διαφυγόντες δασμοί και είναι ιλιγγιώδους ύψους: 6.231.494 ευρώ.
Είναι προφανή τα συμπεράσματα από τη σύγκριση αποτελεσμάτων των δύο επιχειρήσεων, εκείνης που έγινε για τον εντοπισμό μικροπωλητών και εκείνης που έγινε στο Ε΄ Τελωνείο του Πειραιά. Μπορούμε όλα αυτά τα συσχετίσουμε με τον οίστρο των ημερών, με διαπιστώσεις ότι αυξήθηκε το παράνομο εμπόριο επειδή αποσύρθηκαν από τους δρόμους οι δημοτικοί αστυνομικοί. Η ανάλυση γίνεται, λοιπόν, με σκοπό να αναδειχθεί η χρησιμότητα των εργαζομένων, ώστε να αποτραπεί η απομάκρυνσή τους. Υποβαθμίζεται το ουσιώδες: αν περιοριστεί στα σύνορα της χώρας η εισαγωγή λαθραίων προϊόντων, θα περιοριστούν οι πωλητές λαθραίων και θα αυξηθούν τα έσοδα του κράτους από το κανονικό εμπόριο. Αυτό, φυσικά, απαιτεί να χτυπηθούν τα κυκλώματα των μεγάλων.
Οι μικροπωλητές που συλλαμβάνονται είναι η παρωνυχίδα ενός συστήματος που ευθύνεται μερικώς για το οικονομικό χάλι, για τα χαράτσια και τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Ενδεικτικά αναφέρουμε ένα ποσό που παρουσιάζεται ως η χασούρα του ελληνικού κράτους σε βάθος χρόνου: σύμφωνα με μελέτη της Global Financial Integrity, η ελληνική οικονομία έχασε περί τα 195 δισ. ευρώ στο διάστημα 2003-2011 από παράνομες δραστηριότητες, από διαφθορά και φοροδιαφυγή. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε πολλά, αρκεί να παραθέσουμε τα νούμερα. Υπολογίζεται ότι χάθηκαν 195 δισ., ενώ το συνολικό χρέος της χώρας στο τέλος του 2011 ήταν 368 δισ. ευρώ. Κάτι τέτοιες συγκρίσεις δεν αρέσουν ούτε στους οικονομολόγους ούτε στους πολιτικούς. Θεωρούν ότι είναι σαν να συγκρίνεται μια ραπτομηχανή με μια ομπρέλα.
Δεν κάνουμε καμία αποκάλυψη. Ολα αυτά τα ξέρουν καλύτερα από εμάς τα επιτελεία των υπουργών, οι σύμβουλοι δημάρχων, το αρχηγείο της αστυνομίας. Το παρεμπόριο, όμως, εξακολουθεί να απορροφά ρευστό από τους καταναλωτές. Το γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζεται το φαινόμενο όπως πρέπει ίσως κρύβει ανικανότητα, ίσως σκοπιμότητες.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 18 Αυγούστου 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου